SOFRA MEDVEGJASE

Të flitet për mikpritjen shqiptare është një temë e gjerë që vite me radhë është shkruar dhe folur në të gjitha kohërat. Çdo vise të banuara me shqiptarë dhe pothuaj çdo shtëpi kishte mikpritje të traditës shqiptare. Për nderim të- të gjitha viseve,dhe të gjitha sofrave shqiptare ,unë do të përqendrohem në Sofrën e Gollakut,gjegjësisht në sofrën e trevës së Medvegjes.

Në të gjitha fshatrat e Medvegjes mikpritja po thuaj se ishte e njëjtë! bukë krip e zemër. Kjo ishte ajo që kurrë nuk e humbi mirësinë dhe pritjen e mysafirit në odat medvegjase.

Nga të gjitha kohërat, si asaj të luftës ,skamërisë,deficitit,të pas luftës të ‘paqes”thuaj se të gjitha kohet e kaluara nga atëherë edhe sot sofra shqiptare medvegjase nuk e humbi bujarinë dhe mikpritjen në odat tona.

Në të gjitha këto kohëra, dikush më pak e dikush më shumë u shtrua buka çdo mysafiri, ishte ai fëmije apo ndo mik  i respektuar,për mikpritësin ishte i barabartë. Nënat tona edhe kafshatën e bukës të fundit nuk e kursyen për ti bërë një pritje mikut që ishte në Ode. Të behet krahasim ,kush më shumë e kush më pak kishte mysafir, është e padrejtë. Mirëpo, për dallim që edhe sot e asaj dite flitet,unë do e ceku sofrën e Hava Dul Abazit ,nga fshati Sfircë.  Këtë kam të drejtën ta përshkruaj ashtu siç unë di, dhe në të cilën sofër unë u rrita dhe shijova të gjitha të mirat e sajë.

Me vite të tëra për Sofrën e Have Dul Abazit, flitej edhe flitet për bujarinë,pastërtinë, dhe mysafirët e shumtë që kishte në Oden e Dul Abazit.

Duke trashëguar të mirat e baballarëve .nënave,gjysheve dhe vëllezërve e  të parëve tonë ,ajo bujari u përcoll edhe tek gjeneratat tona .Po kështu edhe gjyshja Havë e kishte me të leme siç thoshte ajo. Edhe pse kishte metë shumë e re pa burrë ,pa shtyllën e shtëpisë ,ajo me djalin e saj  Bajramin 14 vjeçar, vazhdoi ta ruaj traditën dhe ta ruaj mikpritjen e më hershme që e kishte gjerë sa kishte gjallë burrin. Vite të tëra Sofra ishte me mysafir të shumtë miqsh,farefisesh ,tregtar dhe kalimtar të rastit, pa kursyer kohen a ishte ditë a po natë. Mikpritja dhe Oda ishte e hapur në çdo kohë,po ashtu edhe sofra e shtruar.

Për këtë sofër, filluan të flasin mik e kalimtar,shok e fëmijë,gra dhe burra fisi. Ishte një sofër që meritonte lëvdatë dhe respekt ,krejt kjo duke ju falënderuar nënës së madhe Hava Abazit.

Sipas fjalëve të gjyshes Havë,ajo nuk kishte përtesë të shërbente mikut,udhëtarit,por me një krenari dhe zemër të gjerë u mundonte ta gostisë mysafirin sa më mirë ,që mos të lë të koritet shtëpia dhe sofra e burrit e  Dul Abazit.

Ky veprim i mikpritjes  duhet të jetë tek çdo grua shqiptare,dhe thuaj se çdo ditë ua shpjegonte ,rejave,vajzave,mesave dhe të gjitha femrave që i kishte të afërta.” Kjo patjetër duhet të përcillet nëse doni një jetë më të mirë, dhe më bujare”,thoshte Nëna Havë.

Nganjëherë thoshte: “Kur më kujtohet se kush dhe farë burrash më famë kanë ngrëne bukë në oden tonë ,me duket se kam 200 vjet”! edhe pse ajo kishte një moshë  afër 90 vite.

Të gjitha vuajtjet ,skamjet ,të mirat dhe të këqijat i përsëriste disa herë. Mirëpo, kur bisedohej rreth sofrës së mysafirit siç e quante ajo,duhet të keni shumë kujdes. Mikpritja ,respekti,zemërgjerësia duhet të jetë për çdo njërin, pa mare parasysh moshën dhe pozitën ,bile fëmijës  duhet ti behet një pritje e mire, sepse ai mban mend shumë.

Për sofrën e Have Dul Abazit, flitej dhe flitet edhe sot,nga njerëzit që jetuan,në kohen e ekzistimit të odes së Dul Abazit. Me kujtohet kur gjyshja ime thoshte. ” Lokjo duhet ta ruajmë këtë ushqim për ndonjë sy nxehtë (mysafir),sepse është skamje e nuk ka ,kurse me mysafir mund të koritemi”.

Po ashtu na këshillonte që buka mos të hidhet ,sepse është skamje dhe e kemi

përjetuar shumë herë skamjen e bukës.

Kjo tradite e mikpritjes, duhet të përcillet brez pas brezi ,po edhe tek në të ritë, që sot jemi udhëheqës shtëpie.. Tradita nuk duhet të ndërroi,sofra nuk duhet të jetë e zbrazur. Prezenca e mysafirit nuk duhet t`na rëndoi. Këtë e kem traditë nga të parët tonë. Çdo njeri që dikur e shijoi sofrën e gjyshes ,apo nënës se madhe,e posaçërisht tek ne Medvegjasët që jetuam si një familje e madhe kemi obligim ta ruajmë traditën e mikpritjen. Kurse unë kam obligim dhe traditë të përcjellë amanetin e gjyshes sime Hava Dul Abazit,sepse ajo ishte gjyshe e madhe dhe shkollë e parë e jetës sime që më përcolli deri tani.

Shaban Abazi  26.01.2016

Continuer la lecture de SOFRA MEDVEGJASE →